Op een medisch Microbiologisch laboratorium wordt onderzoek
verricht naar microorganismen (bacteriën, schimmels, gisten, virussen
en parasieten) die bij de mens infecties kunnen veroorzaken. Hierbij zijn
een aantal verschillende methodes mogelijk:
- Het direct aantonen van de verwekker d.m.v. kweken en isolaties
- Het aantonen van antistoffen tegen de verwekker (serologie)
- Het aantonen van het DNA van de verwekker met moleculaire technieken
Een medisch microbiologisch laboratorium bestaat meestal uit verschillende
soorten laboratoria.
Bacteriologisch laboratorium:
Hier worden patiëntenmonsters (bloed, urine, feces, liquor, pus, sputum,
uitstrijken) onderzocht op aanwezige bacteriën. De monsters worden daarvoor
op speciale media geënt waarop bepaalde bacteriën, schimmels of gisten
kunnen groeien. De gevonden bacteriën worden gedetermineerd en er worden
gevoeligheidsbepalingen ingezet voor een aantal antibiotica.
Virologisch laboratorium:
Patiëntenmonsters (uitstrijken, feces, urine, liquoren, bloed) worden hier
gebracht op cellijnen die gevoelig zijn voor bepaalde virussen. Met een microscoop
kan daarna gekeken worden of een virus op de cellen een cpe (cytopathologisch
effect) geeft of de virussen worden aangetoond met een fluorescentietest door
gebruik te maken van monoklonale antistoffen tegen die bepaalde virussen.Gevonden
virussen kunnen daarna getypeerd worden door neutralisatiereacties met specifieke
antistoffen.
Parasitologisch laboratorium:
Patiëntenmonsters (feces, biopten, spoelingen) worden microcopisch beoordeeld
op de aanwezigheid van wormen en protozoa.
Serologisch laboratorium:
Bloedmonsters worden hier onderzocht op aanwezige antistoffen (IgG, IgM en IgA)
tegen verschillende microorganismen. Hiervoor bestaan verschillende technieken
waarmee deze antistoffen aantoonbaar zijn (bv Elisa, Immunofluorescentietesten,
Immunoblotting, Agglutinatietesten, Complementbindingsreacties).
Moleculair biologisch laboratorium:
Patiëntenmonsters (bloed, liquoren, biopten) worden hier onderzocht op
het DNA . Dit gebeurt met een PCR (polymerase chain reactie).
In een medisch microbiologisch laboratorium worden de uitslagen van de testen
door de medisch microbioloog besproken met de aanvragende arts.
Het vaststellen van het juiste microbiologisch onderzoek gebeurt altijd met
klinische gegevens van de patiënt, de eerdere resultaten van de patiënt
en zonodig na overleg met de aanvragende arts door de microbioloog.
Op een dergelijk laboratorium vinden nog vele handmatige werkzaamheden plaats.
Bron: Y. Poort UMC St. Radboud